Κορωνο-φιλοσοφίες

Άγχος. Αβεβαιότητα. Θυμός. Ανάσες. Αϋπνία. Ταχυπαλμίες. Εφιάλτες. Ανάσες. Φόβος. Αδιέξοδα. Πόνος. Τόσοι μήνες έχουν ήδη περάσει και όπως δείχνουν όλα, μάλλον έχουμε αρκετούς ακόμα μπροστά μας παρέα με τον απρόσκλητο επισκέπτη που λέγεται κορωνοϊός. Και όπως όλοι, έτσι και εμείς, συζητάμε πολύ με τις οικογένειες και τους φίλους μας ανά τον κόσμο για την κατάσταση. Και παρακολουθούμε τις εξελίξεις και προσπαθούμε κάπως να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και να πορευτούμε αντίστοιχα. Για πολλούς, για τον Α ή Β λόγο, αυτή η περίοδος είναι πιο σκληρή. Το βλέπεις στα μάτια τους, στη στάση σώματός τους, στα λόγια τους και πίσω από αυτά. Είναι γιατί ανήκουν σε πιο ευπαθείς ομάδες; Είναι γιατί ίσως ο δικός τους επαγγελματικός κλάδος χτυπήθηκε περισσότερο; Είναι γιατί έχουν συνηθίσει να τα έχουν όλα "υπό έλεγχο"; Είναι γιατί είναι ούτως ή άλλως πιο αγχώδεις; Ή μήπως επειδή δεν έχουν το "δίχτυ ασφαλείας" μιας δεμένης οικογένειας ή στενών φίλων; Όπως και να έχει, νοιώθεις αμέσως πόσο δύσκολη είναι αυτή η περίοδος για εκείνους. Πόσο τους έχει καταβάλει, τους έχει βαρύνει, τους έχει κόψει τα φτερά, τους έχει "σκοτεινιάσει". Και πολύ συχνά αυτό μεταφράζεται και ψυχοσωματικά. Με αδιαθεσίες, αδυναμίες, χαμηλή ενέργεια, πόνους, νευρικότητα.... Ξέρετε. Πώς μπορούμε να μας βοηθήσουμε σε αυτήν την τόσο απρόσμενα δύσκολη περίοδο για να επιβιώσουμε ψυχολογικά; Για εμένα, το κλειδί βρίσκεται στις παρακάτω σημαντικές έννοιες που βοηθούν ούτως ή άλλως σαν οδηγός ζωής, πόσο μάλλον τώρα στα αβέβαια και δύσκολα.

Άφημα

Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τίποτα. Ούτε καν τι καιρό θα κάνει το πρωί. Είναι η μεγάλη αυταπάτη της ανθρωπότητας και η βασική ρίζα του άγχους μας. Και αν μπορούμε να "ελέγξουμε" κάποια μικρά και βασικά (τι θα φορέσουμε το πρωί και τι θα φάμε το μεσημέρι) ας συνειδητοποιήσουμε ότι για τα μεγάλα είναι πολλοί οι πρωταγωνιστές πέραν από εμάς. Άφημα λοιπόν. Κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε δεδομένων των συνθηκών και αφηνόμαστε σε ότι είναι να έρθει. Αν είναι να "ελέγξουμε" κάτι ας είναι η δική μας αντιμετώπιση των πραγμάτων και της πραγματικότητας που ζούμε. Το συναίσθημα. Τον εσωτερικό μας κόσμο που είναι άλλωστε και το μόνο που μας "ανήκει". Τις καθημερινές μας πράξεις. Τη στάση μας απέναντι στα πράγματα. It is what it is. Ζωή είναι αυτό που συμβαίνει τώρα. Ας το αποδεχτούμε ως γεγονός και ας επικεντρωθούμε στα πιο άμεσα και κοντινά μας.

Βραχυπρόθεσμοι στόχοι

Ποτέ δεν ήμουν τον βαρύγδουπων, μακροπρόθεσμων στόχων. Πολλές φορές έχω ακούσει από φίλους και γνωστούς δηλώσεις του τύπου "εγώ μέχρι τα 40 θα έχω παντρευτεί και θα έχω 3 παιδιά" ενώ είναι ακόμα ελεύθεροι και ωραίοι. Ή δηλώσεις του τύπου "εγώ στα 50 θα ζω από τα εισοδήματά μου χωρίς να εργάζομαι". Στεναχωριέμαι λίγο όταν τα ακούω αυτά γιατί νοιώθω ότι αυτο-παγιδεύονται σε κάτι τόσο, μα τόσο, άπιαστο και αβέβαιο. Όχι γιατί είναι ή δεν είναι ρεαλιστικό, αλλά γιατί απλά είναι κάτι που εκείνοι ελέγχουν στο ελάχιστο. Είναι τόσοι οι αστάθμητοι παράγοντες, ειδικά όταν μεσολαβούν τόσα χρόνια μέχρι την επίτευξη του στόχου και όταν περιλαμβάνουν και τρίτους ανθρώπους. Πόσο μάλλον σε τέτοιες εποχές που απλά ξυπνάς μια Δευτέρα του Μαρτίου και η μισή ανθρωπότητα βρίσκεται σε lockdown. Είναι προτιμότερο θεωρώ λοιπόν να επικεντρωνόμαστε σε πιο βραχυπρόθεσμους αλλά και προσωπικούς στόχους. Έτσι, και πιο εφικτό είναι να τους επιτύχουμε και μεγαλύτερος είναι ο αντίκτυπος. Γιατί και εμένα αν με ρωτούσατε στα 30 μου θα σας έλεγα ότι στα 35 θα ήμουν μητέρα 2 παιδιών και θα ζούσα στη Βούλα και η πραγματικότητα είναι ότι μητέρα δεν ήμουν στα 35 και ζούσα στην Ελβετία. Ποιος θα μου το έλεγε;

Τώρα

All we have is now. Μας το λένε και μας το ξαναλένε όλοι οι ειδικοί. Το τώρα είναι η μόνη μας πραγματικότητα. Και όσο ζούμε σε αυτό, τόσο πιο ευτυχισμένοι και συνειδητοποιημένοι είμαστε. Τόσο πιο ευγνώμων. Γιατί δεν θεωρούμε δεδομένη την κάθε ημέρα που ξημερώνει. Την αντιμετωπίζουμε ως δώρο. Δεν αναμένουμε τα κοσμοϊστορικά γεγονότα και τις τροπικές εξορμήσεις για να νοιώσουμε ζωντανοί, αλλά ρουφάμε κάθε τι που έχει να μας προσφέρει η κάθε ημέρα. Συνειδητοποιώντας ότι η ζωή είναι εν τέλει αυτό. Οι μικρές στιγμές που συνήθως απλά προσπερνάμε αναμένοντας τις "μεγάλες" που ίσως να μην έρθουν και ποτέ. Κάντε ένα βήμα λοιπόν πίσω, και δείτε πώς κυλά η ζωή σας μες στις ημέρες. Τις πρωϊνές αγκαλιές με τα παιδιά, το χαμόγελο του συναδέλφου, τον ήλιο, το τραγούδι που ακούγεται από το ραδιόφωνο, το λουλούδι που άνθισε, το φαγητό που μοσχομυρίζει, το τηλεφώνημα με τη φίλη, την ταινία που θα δείτε παρέα.... Ότι πολυτιμότερο έχουμε κρύβεται στη ρουτίνα. Στην "ανιαρή" καθημερινότητα που μόνο ανιαρή δεν είναι. Δείτε τη ζωή μέσα από τα μάτια ενός τετράχρονου και θα καταλάβετε πόσο εντυπωσιακή μπορεί να γίνει η καθημερινότητα.

Ευγνωμοσύνη

Έρευνες ξανά και ξανά πιστοποιούν ότι οι πιο γαλήνιοι και ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι αυτοί που αισθάνονται ευγνωμοσύνη. Και συνήθως αυτοί είναι οι ίδιοι που ζουν στο τώρα και εκτιμούν αυτά τα μικρά και καθημερινά που άλλοι απλά προσπερνούν. Αυτά που συχνά θεωρούμε δεδομένα ως προνομιούχοι κάτοικοι μιας προηγμένης χώρας. Την ασφάλεια, την θαλπωρή ενός σπιτιού, την υγεία μας και των δικών μας, το ζεστό φαγητό, την μαγευτική φύση, ένα καλό βιβλίο, το παιχνίδι με τα παιδιά, μια αγκαλιά, έναν περίπατο, μια μεσημεριανή σιέστα, μια βουτιά στη θάλασσα. Ξεκινήστε την ημέρα σας ή ολοκληρώστε την με μια Λίστα Ευγνωμοσύνης. Γράψτε σε ένα χαρτί όλα αυτά για τα οποία αισθάνεστε ευγνώμων. Ναι, μέσα σε αυτήν την αβεβαιότητα και σκληρή πραγματικότητα, είναι τόσα αυτά που θα έπρεπε να εκτιμούμε. Βάλτε αυτήν την άσκηση στην καθημερινότητά σας και θα δείτε πώς σιγά - σιγά θα αλλάξει όλη η κοσμοθεωρία σας. Πώς ως δια μαγείας, η καθημερινότητά σας θα μεταμορφωθεί και θα γεμίσει ομορφιά. Αν αλλάξεις τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα, τα πράγματα που βλέπεις αλλάζουν. 

Προσαρμοστικότητα

Πάνε οι εποχές που εργαζόμασταν στην ίδια δουλειά 20 χρόνια, μέναμε στην ίδια γειτονιά μια ζωή, τρώγαμε στο ίδιο ταβερνάκι και συναντούσαμε τους ίδιους φίλους κάθε Κυριακή. Μετά το IQ (Intelligence Quotient) και το EQ (Emotional Quotient), η σύγχρονη ευφυία οδεύει πλέον προς το AQ (Adaptability Quotient). Είναι τόσες και τόσο σημαντικές οι αλλαγές που ζει η γενιά μας που ο μόνος τρόπος επιβίωσης είναι η προσαρμοστικότητα. Η ευελιξία. Η αναθεώρηση. Ο κόσμος αλλάζει σε όλα τα μέτωπα με ιλιγγειώδεις πλέον ταχύτητες (να είναι καλά η τεχνολογία), η φύση "προσαρμόζεται" στα νέα δεδομένα και επανακτεί αυτό που της ανήκει, η ανθρωπότητα μετατοπίζεται για χίλιους λόγους.... Λίγοι, θεωρώ, από εμάς θα παραμείνουμε κάτοικοι της χώρας που μας γέννησε για όλη μας τη ζωή ή θα εξασκούμε το ίδιο επάγγελμα μέχρι τη σύνταξη. Πολύ λίγοι. Η αλλαγή είναι η νέα σταθερά. Και όσο περισσότερο προετοιμαζόμαστε για αυτήν, όσο θερμότερα την υποδεχόμαστε, όσο αποφασιστικότερα προχωράμε μπροστά προς τη νέα πραγματικότητα, τόσο το καλύτερο για εμάς. Γιατί η αλλαγή θα έρθει, είτε την αναζητούμε είτε όχι. Γιατί τις περισσότερες φορές είναι πέραν των δυνάμεών μας. Είναι οι οικονομικές και επαγγελματικές συγκυρίες; Είναι οι οικογενειακές υποχρεώσεις; Είναι τα νέα παγκόσμια δεδομένα; Οι συγκρούσεις και οι καταστροφές; Είναι η εσωτερική μας αναζήτηση για κάτι καλύτερο; Δεν είναι εύκολη η αλλαγή, αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητη. Έχει άλλωστε να μας διδάξει τόσα. Ας ελαφρύνουμε λοιπόν τις αγκιστρώσεις μας και ας προσαρμόσουμε τα πανιά μας.

Όλους αυτούς τους μήνες καλούμαστε να ζήσουμε. Η ζωή δεν μπαίνει on hold. Δεν περιμένει. Καλούμαστε λοιπόν να ζήσουμε όσο καλύτερα μπορούμε υπό αυτές τις συνθήκες. Τις συνθήκες δεν τις επιλέξαμε και δυστυχώς η επιρροή μας είναι μικρή. Επιλέγουμε όμως τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις μας. Επιλέγουμε να ζήσουμε με όλο μας το είναι ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες. Όπως άλλωστε έζησαν και όλες οι προηγούμενες γενιές υπό κακουχίες, πολέμους, καταστροφές. Η ζωή είναι αυτό που συμβαίνει τώρα, είτε το ζούμε είτε όχι. Δεν έχει γυρισμό. Κάθε μέρα περνάει ανεπιστρεπτί. Ας αντιμετωπίσουμε την καθημερινότητά μας με όση ηρεμία και γαλήνη και συνειδητότητα μπορούμε και θα περάσει και αυτό. Και ίσως μας αφήσει σοφότερους.

Καλή μας δύναμη.

ανδριάνα