Λησμονιά

Νομίζω ότι δεν πρέπει να υπάρχει Έλληνας τη σήμερον ημέρα που να μην έχει συγγενείς ή φίλους στο εξωτερικό. Κρίση και brain drain και σπουδές και ξενιτιά και ανεργία και η αναζήτηση μιας "καλύτερης" ζωής... Και ενώ οι αποστάσεις παραμένουν ίδιες από την εποχή που οι γονείς ή οι παππούδες μας ξενιτεύονταν, και η απουσία το ίδιο μεγάλη, είναι όλα τόσο, μα τόσο πιο εύκολα! Βιντεοκλήσεις, internet, δορυφόροι, αεροπλάνα, τρένα, ταχυδρομεία. Πιο εύκολα, πιο γρήγορα και πιο οικονομικά. Κάποτε, όχι σε πολύ μακρινές μας εποχές, ένα ταξίδι ακόμα και στην Ευρώπη κόστιζε μια περιουσία και προϋπόθετε οργάνωση και αποταμίευση. Η κλήση στο εξωτερικό ήταν πολυτέλεια, ίντερνετ δεν υπήρχε, οπότε η μόνη ευκαιρία να δεις τους αγαπημένους - ξενιτεμένους σου ήταν είτε μέσω φωτογραφιών που έστελναν ταχυδρομικώς (και πιθανότατα έκαναν μήνες να φτάσουν στον προορισμό τους) είτε κατά τη διάρκεια αυτής της πολυαναμενόμενης, πολύτιμης και σπάνιας επίσκεψής τους στη μαμά πατρίδα. Από την άλλη, για τους ξενιτεμένους, η επαφή με την μαμά πατρίδα ήταν τόσο δύσκολη! Πώς να ενημερωθούν, πώς να διατηρήσουν και να μεταφέρουν την κουλτούρα τους και τη γλώσσα τους όταν δεν υπήρχε πρόσβαση στην ενημέρωση, στη ψυχαγωγία, στον πολιτισμό. Όταν μπορεί να περνούσαν μήνες για να λάβουν νέα από την πατρίδα (τοπικά, οικογενειακά αλλά και εθνικά). Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα ε; Όταν πλέον μπορείς να ταξιδέψεις στην Ευρώπη με 50 και 100 ευρώ, όταν σε δευτερόλεπτα βλέπεις τους αγαπημένους σου live και σου κάνουν περιήγηση στο καινούργιο τους σπίτι, όταν τους μιλάς καθημερινά με δωρεάν ιντερνετικές κλήσεις, όταν ένα γράμμα -ακόμα και ένα πακέτο- κάνει μόλις μερικές ημέρες για να φτάσει στον προορισμό του και όταν ακόμα και από την άλλη άκρη του κόσμου μπορείς να ακούσεις ελληνικό ραδιόφωνο, να διαβάσεις ελληνικές εφημερίδες και να παρακολουθήσεις ελληνική τηλεόραση.

Και όμως. Με όλες αυτές τις ανέσεις και τις ευκολίες, η απόσταση παραμένει μεγάλη και η απουσία το ίδιο. Και με όσους φίλους κατοίκους εξωτερικού (που είναι πολλοί πια!) το έχω συζητήσει, το παράπονο είναι το ίδιο και ένα: οι φίλοι που απομακρύνονται, οι φιλίες που παραμελούνται, τα πακέτα που δεν στέλνονται, η απόσταση (φυσική και συναισθηματική) που μεγαλώνει. Έτσι, χρόνο με το χρόνο, τα ταξίδια στην πατρίδα γίνονται όλο και πιο αμήχανα γιατί οι φίλοι έχουν προχωρήσει, συχνά χωρίς εσένα, οι ασχολίες έχουν αλλάξει, οι προτεραιότητες το ίδιο. Ελληνίδα φίλη που βρίσκεται στο εξωτερικό αρκετά χρόνια πια μου εξηγούσε πόσο τις λείπουν οι αγαπημένες της, παιδικές φίλες με τις οποίες ήταν πάντα τόσο δεμένη αλλά πλέον νοιώθει ότι εκείνες συνεχίζουν να πορεύονται παρέα αλλά χωρίς αυτή. Γιατί είναι μακριά. Γιατί είναι απούσα. Γιατί χάνεται μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο η επαφή και η οικειότητα και η αμεσότητα. Γιατί θα προτιμήσουν τις φίλες που έχουν τόσο κοντά, πρακτικά αλλά και συναισθηματικά. Και βεβαίως, ακόμα μιλάνε και συναντιούνται αλλά όλο και λιγότερο, όλο και πιο μαγκωμένα, όλο και πιο τυπικά.

Αυτός είναι και ο μεγαλύτερός μου φόβος πια. Γιατί και τα δικά μας χρόνια στο εξωτερικό είναι πλέον 4,5 και οι ζωές όλων μας (ανεξαρτήτως χώρας και οικογενειακής κατάστασης και επαγγέλματος και συνθηκών) αλλάζουν τόσο πολύ που πολύ εύκολα ξεχνάς τον φίλo και την φίλη που ζει χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Και τα τηλεφωνήματα αρχίζουν να αραιώνουν, και να νέα να συμπυκνώνονται, και οι συζητήσεις να συντομεύουν, και τα προγράμματα να διαφέρουν -ακόμα και όταν βρισκόμαστε στην ίδια πόλη. Και συνειδητά, και ο συνοδοιπόρος και εγώ, προσπαθούμε να είμαστε παρόντες σε όλα όσα συμβαίνουν στους αγαπημένους μας, και να διατηρούμε την επαφή όχι μόνο στα σημαντικά και τα μεγάλα αλλά και στα καθημερινά, σαν να είμασταν στην ίδια πόλη, αλλά μερικές φορές με πιάνει το παράπονο και εμένα (σαν τη φίλη που σας ανέφερα πιο πάνω) και νοιώθω ότι όσο περνάει ο καιρός, τόσο και μας ξεχνούν. Δεν είναι ότι αλλάζει το συναίσθημα και η αγάπη, θέλω να πιστεύω, αλλά αλλάζουν οι συνήθειες, και η επαφή. Και κάθε τηλεφώνημα λιγότερο είναι και ένα ακόμα χιλιόμετρο στην απόσταση. Το ξέρω ότι δεν μπορεί η σχέση να παραμείνει ίδια αλλά θέλω να πιστεύω ότι μπορεί να παραμείνει ουσιώδης και ενεργή. 

ανδριάνα